14-16.10.2016

Muzeum Ikon w Supraślu

Muzeum Ikon w Supraślu jest usytuowane w budynku dawnego Pałacu Archimandrytów (przeorów zakonu bazylianów) na terenie klasztoru. Obiekt funkcjonuje od października 2006 r. i ma w swojej kolekcji ok. 1200 XVIII i XIX wiecznych ikon, przedmiotów sakralnych i unikalnych fresków. Muzeum ma niezwykły charakter, atmosferę i umożliwia bardzo interesujące formy zwiedzania. Jest to pierwsze w Polsce interaktywne muzeum prezentujące sztukę sakralną prawosławia. Eksponaty są opatrzone oprawą świetlną i dźwiękową. Wszystko to nadaje niezwykły charakter całości i pozwala poczuć atmosferę i zrozumieć rolę ikony w prawosławiu. W muzeum funkcjonuje 9 sal, których wnętrza są zorganizowane w stylu np. pustelniczej pieczary, cerkwi lub chaty wiejskiej z domowym ołtarzykiem. Historię klasztoru obrazują szesnastowieczne freski zachowane z ruin cerkwi p.w. Zwiastowania NMP w Supraślu.

Meczet w Kruszynianach

Ufundował go Samuel Murza Krzeczowski, któremu król Jan III Sobieski nadał Kruszyniany i mianował przywódcą wszystkich miejscowych Tatarów w zamian za uratowanie życia w bitwie z Turkami pod Parkanami w 1683 roku. Architekturą meczet nawiązuje do katolickiego kościoła; zbudowany na planie prostokąta, przykryty dwuspadowym dachem, od frontu zwieńczony dwiema wieżyczkami i jedną w centralnej części budowli. Z zewnątrz i wewnątrz pokryty jest drewnianą boazerią pomalowaną na ciemnozielony kolor (zieleń - kolor islamu).

Wnętrze zgodnie z muzułmańskim układem podzielona jest na część męską, gdzie znajduje się mihrab (wnęka wskazująca kierunek Mekki), minbar (stąd imam głosi kazania) oraz przestronny balkon na którym przebywa młodzież. W drugiej wydzielonej części przebywają kobiety i jedynie przez niewielkie okna zasłonięte firanką mogą spoglądać na część męską. Całość ozdobiona jest napisami koranicznymi i zdjęciami lub obrazami meczetów. Nie znajdziemy tutaj żadnych wizerunków ludzi, gdyż zgodnie z religią jest to zabronione. Więcej informacji można uzyskać na miejscu od sympatycznego przewodnika i administratora meczetu Dżemila Gembickiego, który chętnie dzieli się bogatą wiedzą o kulturze i religii muzułmańskiej.

Tatarska Jurta

- to gospodarstwo agroturystyczne, zlokalizowane we wsi Kruszyniany. Na smakoszy czeka wiele ciekawych potraw, takich jak pierekaczewniki, trybuszoki, kibiny pieremiacze, cebulniki, czy samsa. Gospodyni - pani Dżenneta Bogdanowicz została Mistrzynią Świata w pieczeniu babki i kiszki ziemniaczanej.

Synagoga w Tykocinie

Synagoga została zbudowana w 1642 roku na miejscu starszej, drewnianej bożnicy. W XVIII wieku do narożnika północno-wschodniego dobudowano niską wieżę, która pierwotnie służyła jako więzienie dla Żydów. W latach 40. XIX wieku synagoga przeszła gruntowny remont. W XVII i XVIII wieku stanowiła wielki żydowski ośrodek intelektualny. Działało przy niej wielu znanych, szanowanych rabinów i talmudystów.

Podczas II wojny światowej, w 1941 roku hitlerowcy zdewastowali i ograbili wnętrze synagogi i urządzili w niej magazyny. Po zakończeniu wojny w synagodze na polecenie władz miejskich nadal znajdowały się magazyny, ale tym razem nawozów sztucznych. W 1965 roku w synagodze wybuchł pożar, który dopełnił dzieła niszczenia budynku, spłonęła unikalna biblioteka i archiwa gminy żydowskiej, a pozostałe cudem uratowane księgi wyrzucono do pobliskiej rzeki.

W latach 1974-1978 przeprowadzono gruntowny remont i konserwację synagogi. Od 1977 roku stanowi siedzibę Muzeum Kultury Żydowskiej w Tykocinie. Obecnie muzeum posiada bardzo bogatą ekspozycję judaiców oraz innych przedmiotów związanych z kulturą żydowską.

W głównej sali modlitewnej prezentowane są m.in. zabytkowe zwoje Tory nakryte koroną, tasy, tałesy, księgi, tefiliny, chanukije, menory, besaminki. W wieży urządzono pokój rabina oraz rekonstrukcję Seder Pesach, czyli wieczerzy paschalnej.